Habis bir tümör mutlaka çıkartılmalıdır. Ameliyat
sırasında operatör yakın olan koltuk altındaki lenf
düğümlerinin bir kısmını da çıkarır. Çünkü kanserin
yayılmaya (metastaz) başlayıp başlamadığını
anlamanın tek yolu bu düğümlerin mikroskop altında
incelenmesidir. Düğümlerin birkaçında kanser
bulunması hepsinde bulunmasından çok daha iyi bir
işarettir.
Ameliyatta operatörlerin çıkardığı dokuların miktarı
değişkenlik gösterir ve hangi işlemin daha uzun
süreli sonuçlar aldığı tartışma konusudur. Her yaka
farklıdır. Doktorunuz, tümörün büyüklüğünü, yerini,
kanserin cinsi ve büyüme hızını ve kanserin
yaygınlığını dikkate alarak kararını verecektir.
Yapılabilecek ameliyatlar;
Radikal Mastektomi
On yıl öncesine kadar bu tek seçenekti. Şimdi ender
olarak, tümör memenin altındaki kasa kadar inmişse,
yapılmaktadır. Çünkü radikal mastektomi memeler ve
lenf düğümleri ile birlikte göğüs kaslarının bir
katını da (Pektoral Kaslar) çıkararak ve hastanın
göğsünde protez takmaya yetecek miktarda doku
bırakmaksızın yapılan bir operasyon-dur. Hastanın
kolu şişebilir ve hareket kaybı olur.
Modifiye Radikal Mastektomi
Operatör memenin tamamını koltuk altındaki lenf
düğümleriyle birlikte çıkarır. Ancak göğüs kasları
korunduğu için, kolda sorun pek çıkmaz, görünüş daha
iyidir ve protez takmak daha kolaydır. İyileşme
oranı geleneksel radikal mastektomideki iyileşme
oranıyla aynı gibi görünmektedir.
Basit Mastektomi
Operatör yalnız memeyi çıkarır ye koltuk altından
lenf düğümü örnekleri alır.
Derialtı Mastektomisi
Meme dokusu çıkarılır fakat deri ve yüzeye yakın
bazı dokular bırakılır. Sonradan silikondan yapılmış
yapay bir göğüs deri altına yerleştirilebilir.
Koltuk altından bazı düğümler de çıkarılır.
Lumpektomi
Operatör yalnız yumruyu veya üçgen şeklinde yararak
çevre dokuları ve koltuk altından düğümleri de
çıkarır. Lumpektomi genellikle tümör küçükse yapılır
ve arkasından o bölgede kalmış olabilecek kanserli
hücreleri öldürmek için radyoterapi yapılır. Alınan
lenf düğümleri kontrol edildiğinde sonuç pozitifse
(yani kanser varsa) mutlaka tedavi yapılmalıdır.
Test negatifse bile, bazen tedbir olarak
radyoterapi, hormonterapi veya kemoterapi yapılır.
Son çalışmaların belirttiğine göre eğer kanser erken
teşhis edilmişse ve lumpektomiden sonra radyoterapi
yapılmışsa kurtulma şansı yarı radikal
mastektomideki kadardır. (Lumpektomi ye bazen
tilektomi, geniş yarma, bir kısmın çıkarılması veya
kısmi mastektomi de denir.)
Memeyi Yeniden Yapmak
Günümüzde mastektomi geçiren birçok kadın yeniden
meme yaptırıyor. Genellikle yumuşak silikon bir
koni, deri veya göğüs kası altına yerleştirilir.
Ancak, bir plastik cerrah, karından veya vücudun
başka bir yerinden alınan yağ dokuları ve kaslarla
yeni bir meme yaparak bunu diğer memeden veya koldan
alınan deriyle kaplayabilir. Memenin yeniden
yapılması kanserin tekrar edip etmemesi sonucunu
etkilemez. Doktorunuzla kanserin çıkarılması ve
yeniden meme yapılması konusunda uygulanabilir
çeşitli tercihleri detaylı olarak konuşup
kararlaştırmanız çok önemlidir. En iyi karara
varabilmeniz için doktorla görüşürken yanınızda
ailenizden biri veya yakın bir arkadaşınızın
bulunmasında yarar vardır.
(OP. DR. DERVİŞ AKBİLEN)
|